Dağyeni’de iz bırakanlar yazımın ikincisi Mehmetağa oğlu Mehmet Bircan.
Mehmet Bircan 1904 yılında Dağyeni köyümüzde doğmuştur. Ölüm yılı 1986’dır. Muharrem Bircan ve İrfan Bircan adlı 2 oğlu ve Müşerref (Yalçın) adlı bir kızı vardır. Günümüzde 3 çocuğu hayatta değildir. Mehmet Bircan benim de Hanım nenemin erkek kardeşidir. Babamın da Bircan dayısı olmuş ve benim de Bircan dayımdır. Anne tarafından kökenleri Nazilli Hamzallı köyüne dayanır.
Yaşadığı yıllarda saygın ve oldukça zengin, lafı dinlenir oturaklı bir adammış. Askerlik öncesi eğitimini Katip Mehmet, Atıcı Mehmet ve Mehmet Bircan Tire Büyükkale’de birlikte okumuşlardır. Bu üç Mehmetler çok iyi anlaşırlarmış. Kültürlü okuması yazması çok da iyiymiş.
1940- 50 yılları arasında köy muhtarlığı yapmıştır. Kaç dönem yaptığı hakkında tam bir bilgi alamadım. Hacellerden Mehmet Avcu ile çekişmeli muhtarlık seçimleri yaşadıkları anlatılır. Bircan Dayım sağcı, Mehmet Avcu sol partiden. Bir defasında Mehmet Bircan bir oy farkla seçimi kazanmış, her iki muhtar adayı da Mehmet olduğu için, o tek oyu verenin kim olduğu araştırılmış, ben kavak dibinde evi olanı verdim deyince oyunu Mehmet Bircan’a verdiği anlaşılmıştır.
Benim Bedriye yengemin babası Halil İbrahim Balcı emmim ile çok iyi anlaşırlarmış. Birlikte hala anlatılan anıları vardır. Bir gün Aydın’da kafayı çekmişler. Ortaklar’a gelirlerken trende uyuyup, inmeyi unutmuşlar. Gözlerini İzmir Basmane garında açmışlardır. Halil İbrahim emmim; ‘Neredeyiz Bircan’ diye sorunca, Bircan Dayı; ‘İzmir’in göbeğindeyiz Balcı’ Demiş. O gece İzmir’de yatmak zorunda kalmışlar.
Ben kendi adıma; maddi-manevi çok yardımlarını gördüm. Okuyanları çok severdi. Ortaokul-Lise yıllarında köye geldiğim zaman hep evine gider, elini öper, halini-hatırını sorardım. Hiç unutmam, her seferinde elime o zamanların parası ile 10 lira sıkıştırırdı. Benim saygım ve minnet duygum çoktur, hala unutamam.
Bircan Dayım çocukları çok severdi. Yanında oğlan çocuğu Nazilli’den ziyarete gelen akrabaların küçük oğlu Hüseyin Kahyaoğu olduğun biliyorum. Kız da oğlu Muharrem Bircan’ın kızı olup, torunu Fatma (Şimşek)’dir. Bu resim tahminen 1970 yılların başında çekilmiştir.
Üstteki resimde, ortadaki yan profilden gözüken Mehmet Bircan. Yanındakiler köy öğretmeni Hüseyin Öğütcen ile Hacı Mehmet Özkan (Küçük Efe). Toplumda sevilen bir insandı Bircan Dayım.
Ben Bircan Dayımı en son 78-79’lu yıllarda İzmir’e gelmişler, karısı Hacca yenge ile benim Konak Kız Lisesi yanındaki evime gelmişler, o gece bana misafir olmuşlardı. En son o zaman görmüştüm kendisini.
Hacca da gitmiş olan, Hacı Mehmet Bircan, 13 Temmuz 1986 yılında 82 yaşında hakkın rahmetine kavuşmuştur. Allah rahmet eylesin, tanıdığım kadarı ile çok iyi ve muhterem bir insandı.
Abdurrahman Balcılar
Not: Bazı bilgiler, Mustafa Çetin’den alınmıştır. Mustafa Çetin, Mehmet Bircan’ın torunlarından Süheyla ile evlidir.
